نور لامپ ال‌ای‌دی می‌ریخت بر سیب و پرتقال و انار و رنگ‌ِ زرد و نارنجی و قرمز را پخش می‌کرد بر چهره‌اش. چند تار موی سفید ریخته بر پیشانی‌اش را زیر روسری هُل داد، از طبقات انباشته از میوه فاصله گرفت و به سمت قفسه‌ی گوجه‌فرنگی‌ها رفت. چندتایی گوجه‌فرنگی برداشت، بر پیشخوان مغازه میوه‌فروشی گذاشت و با تکانی به سر تایید کرد که خریدش همین است.

به قصد پرسیدن سوال به میوه‌فروشی محله رفته بودم. می‌خواستم از وضعیت بازار، قیمت میوه‌ها‌ و قدرت خرید مردم بپرسم اما با دیدن صحنه‌ای که غم پاشیده بود بر پس‌زمینه‌اش، کلمات در ذهنم پژمردند و حرف به حرف در قلبم فروریختند. بانوی میانسال که از در کرکره‌ای مغازه بیرون ‌رفت، با خود، شاید هم با ما به زمزمه‌ای آرام گفت: «نوه‌ام سالاد می‌خواست برای او بود» و من به جای تمامی حلقه‌های اصلی و فرعی تولید و توزیع میوه که بار سنگین گرانی را بر شانه‌های این سپید موی سنگین‌تر کرده‌اند، شرمسار شدم. خجالت کشیدم از او که امروز به چین‌های عمیق اطراف چشمها و لبهایش افزوده شد.

خرید صیفی‌جات به جای میوه

آقای ظاهری در منطقه زیتون‌کارمندی مغازه میوه‌فروشی دارد. او می‌گو‌ید: «قدرت خرید مردم آنقدر کاهش پیدا کرده است که به جای میوه، به خرید صیفی‌جات روآورده‌اند. وقتی مردم قادر به خرید میوه نباشند ما هم ورشکست می‌شویم. من ماشینم را فروختم و از این و آن قرض کردم تا مغازه‌ام سرپا باشد اما هیچ اتفاق مثبتی در کسب و کارم نیفتاد. می‌بینید؟! کمر خم کرده‌ایم. وضع دیگر هم‌صنفی‌هایم نیز همین است.»

او که میوه و صیفی‌جات مغازه‌اش را از میدان میوه و تره‌بار الغدیر تهیه می‌کند، ادامه داد: «معضل گرانی میوه را واسطه‌ها پیچیده‌تر کرده‌اند. برای تکمیل اجناس مغازه مجبوریم با قیمتی بیشتر از آنها خرید کنیم حالا شما حساب کن چقدر باید بکشیم روی این جنس که مردم بخرند؟ خدا شاهد است کمتر از ۳۰ درصد می‌کشیم اما باز هم مردم نمی‌خرند».

بار میوه‌های لوکس در انحصار واسطه‌ای خاص

آقای ناصری در محله کیانپارس سوپر میوه دارد. او با بیان اینکه برای خریدن میوه‌های درجه یک مجبوریم از دلال‌های میوه که تعداشان کم هم نیست خرید کنیم، می‌گو‌ید: کسانی که به میدان الغدیر می‌روند زیاد این افراد را دیده‌اند. مثلا امروز تمامی بار خرمالو دست فلان واسطه است و بی‌شک فردا بار نارنگی شیراز دست بهمان واسطه است. البته دلالی و واسطه‌گری در تمامی اصناف وجود دارد اما باید کنترل شود.

او می‌گوید: واسطه‌گری سبب می‌شود چندین قیمت در بازار بچرخد و هر کس زور بیشتری دارد،  بالاتر بفروشد. مشکل دیگر میدان الغدیر تخلف در ساعت فروش است.

ناصری ادامه می‌دهد: بر اساس قانون ساعت فروش از یک شب است اما گاه از ساعت ۸ یا ۹ شب فروش به افراد خاصی انجام می‌شود که اتحادیه میوه و تره بار و مسئولین مربوطه باید جلوی این کار را بگیرند.

از اهواز که بیرون بروی قیمت نصف می‌شود

خانم یونسی برای خرید میوه آمده و از قیمت‌ها شاکی است. او گفت: گاهی پیش می‌آید که در طول روز به سه مغازه میوه‌فروشی سر می‌زنم و می‌بینم که مثلا یک کیلو سیب با سه قیمت به فروش می‌رسد. کافی است از اهواز و استان خوزستان خارج شوی. قیمت میوه و سبزی‌جات نصف می‌شود.

نقش غرفه‌داران در تعیین قیمت میوه

آقای نعیمی در کوی گلستان فروشنده میوه و صیفی‌جات است و هر روز خود به میدان الغدیر می‌رود تا میوه و صیفی‌جات مورد نیازش را بخرد برای فروش به مردم. از او می‌پرسم: آیا پیش آمده که روزی یک نوع خاص از اقلامی که می‌فروشید نایاب شود؟

آقای نعیمی می‌گوید:«معمولا وقتی قیمت مصوب پایین باشد غرفه‌داران زیر بارِ فروش نمی‌روند و در نتیجه آن میوه به دست دلالان می‌رسد. ما هم از واسطه‌ها و دلالان با قیمتی بالاتر می‌خریم و متناسب با قیمت خرید به مردم می‌فروشیم.»

لزوم کوتاه کردن مسیر فروش میوه در میدان الغدیر

سید محمد جواد رضوی رییس کمیسیون تحقیق، نظارت و بازرسی شورای شهر اهواز در این زمینه با بیان اینکه باید دست واسطه‌ها از میدان میوه‌و‌تره‌بار الغدیر کوتاه شود، اظهار کرد: ما در مجموعه شورای شهر تلاش می‌کنیم تا واسطه‌گری در میدان الغدیر از بین برود و باری که وارد میدان می‌شود فقط توسط صاحبان غرفه‌ها در اختیار میوه‌فروش‌های شهر قرار بگیرد.

وی افزود: انجام این کار زمان‌بر است و ممکن است با سرعتی که مد‌نظر داریم انجام نشود. البته باید به این نکته هم توجه شود که شورای شهر در قیمت‌گذاری میوه‌ و ‌تره‌بار نقشی ندارد اما با نظارت بیشتر باید کاری کنیم که در راستای رفاه حال مردم مسیر فروش کوتاه‌تر شود.

کاسبان عافیت‌طلب به واسطه‌گری دامن می‌زنند

اصغر یاوری دبیر اتحادیه بارفروشان میدان میوه و تره‌بار الغدیر معتقد است کاسبان عافیت‌طلب به واسطه‌گری دامن می‌زنند. وی گفت: در میدان الغدیر فقط بارفروش‌های صاحب پروانه کسب، اجازه فعالیت دارند اما گاهی برخی کاسب‌های عافیت‌طلب به جای اینکه خود به صورت مستقیم برای خرید میوه و صیفی‌جات مراجعه کنند، واسطه می‌فرستند و مسلما باید دستمزدی هم به واسطه‌ها پرداخت کنند.

وی با بیان اینکه عرضه میوه در میدان الغدیر بر اساس نرخ‌نامه انجام می‌شود، گفت: تمامی کسانی که در این میدان شاغل هستند موظفند نرخ‌نامه‌‌ای را که توسط اتحادیه بارفروشان، اتحادیه خرده فروشان، سازمان صمت، جهاد کشاورزی، سازمان تعزیرات و بازرسی هر هفته یکبار تصویب می‌شوند، رعایت کنند.

یاوری اضافه کرد: تولید کننده میوه استان‌هایی نظیر تهران، اصفهان و شیراز هستند و وقتی این میوه به اهواز برسد به ناچار  هزینه حمل بار نیز به قیمت میوه اضافه می‌شود.

تشکیل ۴۹۵ پرونده از تخلفات میادین میوه‌و تر‌ه‌بار در استان

بهرام جباری معاون بازرسی و نظارت سازمان صمت خوزستان با اظهار اینکه عرضه میوه‌ و ‌تره‌بار در استان خوزستان به صورت ویژه دنبال می‌شود گفت: طی سال گذشته ۲۷ هزار واحد از میادین میوه و تره‌بار استان مورد بررسی قرار گرفت و ۴۹۵ پرونده تخلف به ارزش چهار میلیارد ریال تشکیل و به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شد.

وی با تاکید بر اینکه واحدهای متخلف در صورت تکرار تخلف پلمب می‌شوند، افزود: همچنین بر اساس شکایات مردمی ۶ هزار و ۵۰۰ واحد خرد نیز مورد بررسی قرار گرفت و ۵۱۹ پرونده تخلف به ارزش ۱ میلیارد و ۴۹۳ میلیون ریال به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شد که این تخلف‌ها شامل گران‌فروشی، کم‌فروشی، عدم درج قیمت و عدم صدور فاکتور بود.

جباری با اشاره به عدم وجود آماری رسمی از تعداد واسطه‌هایی که در میدان الغدیر فعالیت دارند، گفت: در سال ۹۸ دادگستری برای فعالیت این افراد محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای ایجاد کرد. خریداران میوه و کاسبان نیز در صورت برخورد با چنین افرادی باید شکایت خود را به صورت مکتوب ما اعلام کنند تا توسط بازرسان ما که در میدان مستقر هستند، مورد رسیدگی قرار بگیرد.

وصول ۴۳۹ گزارش از میدان میوه و تره‌بار الغدیر

نعمت‌الله بیرانوندی مدیرکل تعزیرات حکومتی استان خوزستان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری فارس اظهار کرد: از ابتدای سال تا پایان دی‌ماه ۴۳۹ فقره گزارش در مورد میدان میوه و تره‌بار به سازمان تعزیرات واصل شده است که ۴۲۱ فقره از آنها رسیدگی و بقیه نیز در حال رسیدگی هستند.

وی افزود: فرآیند رسیدگی به تخلفات صورت گرفته در میدان میوه و تره‌بار الغدیر مانند سایر پرونده‌های مربوط به کالاهای اساسی و مایحتاج مردم است و با وصول گزارش بلافاصله گزارش ثبت و تبدیل به پرونده می‌شود و ضمن ارجاع به شعبه‌، متهم احضار و ظرف پنج روز رای مربوطه صادر می‌شود.

بیرانوندی با بیان اینکه گزارش‌ها به صورت ماهانه به سازمان تعزیرات ارسال می‌شود گفت: پس از وصول گزارش و ثبت آن ظرف مدت پنج روز پس از ابلاغ احضاریه، رای صادر می‌شود.

سهم خواهی برای فروش میوه در اهواز

عبدالرضا جمالی‌پور رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار اهواز طی ماه‌های گذشته اظهار داشت که اهواز گرانترین میوه کشور را دارد و این قشر مرفه هستند که ۷۰ درصد میوه کلانشهر را خریداری می‌کنند. این دلالان میوه‌های با کیفیت را به برخی کسبه می‌فروشند و به آنها می‌گویند با قیمت بالاتری به فروش برسانید و سهم ما را هم بدهید.

میدان میوه و تره‌بار الغدیر دارای ۱۳۲ غرفه است و بر اساس آمارهای رسمی ۱۸۰ نفر از پروانه کار برای فعالیت در این میدان برخوردار هستند که در حال حاضر ۱۵۰۰ نفر به صورت ثابت و بیش از ۱۰ هزار به صورت شناور در این میدان اشتغال دارند.