خرید و فروش کارتن‌های خالی اجناس خارجی، کسب‌وکار پررونقی شده. کسب‌وکاری که گویا از دیوار و خرید و فروش‌های یکی و دوتایی فراتر رفته. بخش مهم کارتن‌های خالی به بانه و کردستان می‌رود، محصول ایرانی داخل آن می‌گذارند و با برچسب خارجی به مشتری می‌فروشند، «خود مدیران شرکت‌های داخلی می‌دونن که گاهی نصف محصول تولیدی آنها به بانه و کردستان می‌ره، برچسب جنس خارجی می‌خوره و به اسم جنس اصل بر می‌گرده توی بازار!»

کارتن خالی در مبدا ۲۰۰ هزار تومان
کارتن‌های خالی لوازم خانگی خارجی در هر جایی قیمتی دارد. نصاب لوازم خانگی، اولین مشتریان این کارتن‌ها هستند. برخی از مردم می‌دانند که کارتن‌ها مشتری دارد و آنها را می‌فروشند، بین ۱۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان. اما برخی نمی‌دانند و آن را رایگان به نصاب می‌دهند.

در سایت دیوار، آگهی فروش کارتن زیاد است و قیمت‌ها مختلف. کارتن خالی سایدبای‌ساید ال‌جی بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان، کارتن تلویزون ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان و کارتن خالی پلی‌استیشن ۴۰۰ هزار تومان است.

برخی از مشتریان حرفه‌ای‌تر کار می‌کنند و حتی مدل را هم نوشته‌اند، «۸ عدد کارتن پکیج ایران‌رادیاتور مدل ام ۲۴ ام ۲۸،۲۵۰ هزار تومان».

برخی‌ها هم کارتن را با محتویاتش می‌فروشند، فوم‌های داخل، بروشورها و دفترچه‌های راهنما و حتی مثلا کنترل تلویزیون. «کارتن خالی ال‌جی۴۹ اینچ با فوم‌های داخلش ۱۰۰ هزار تومان.»
«کارتن خالی LED، ۵۰ اینچ سامسونگ، یونولیت‌ها، کیسه تلویزیون و همه لیبل ها موجود است.۳۰۰ هزار تومان.»

همه مدل کارتنی هم در آگهی‌ها وجود دارد از «کارتن خالی ایکس باکس ۳۶۰» تا «کارتن خالی و دفترچه و کنترل تلویزیون ۴۳ اینچ با کنترل آک» و «کارتن خالی شیائومی red mi 9 و red mi note و … برای ویترین!»

کارتن‌ها به چه کاری می‌آید؟
«از دبی جنس تقلبی میارن. همونجا با دستگاه لیرز برند قبلی را پاک می‌کنن، برند جدید را می‌نویسن و می‌گذارن تو این کارتن‌ها و می‌فروشن به من و شما.» این توضیح عماد است که در امین حضور مغازه دارد.

صالح، فروشنده لوازم خارجی در بندرعباس است. او می‌گوید امکان ندارد چنین اتفاقی در دبی بیفتد.«خودشون توی امنین حضور همه این کارها را انجام می‌دن. چون آوردن جنس از دبی دردسرش زیاده. مگه تو ایران جنس نیست که بریم از دبی بیاریم؟»

می‌گوید من اجناس فروشگاهم را تا اسکله قشم قانونی میارم و بعدش غیرقانونی. چند باری دچار مشکل شدم و ضرر دادم. رفتم امین حضور یخچال و ماشین لباس‌شویی بخرم، فروشنده وقتی فهمید همکاریم پرسید کالای مونتاژی داریم و اصلی. کدوم را می‌خوای؟»

همانجا در خود امین حضور یک خانه بود یا حیاط خیلی بزرگ. پر از جنس بود با ۱۰۰ تا کارگر. یکی لیزر می‌کرد، یکی لیبل می‌زد، یکی مهر می‌زد.

«ظرفشویی داشتن با لیزر برند زیمنس زده بودن. برشوشور و لیبل‌ها را هم چاپ‌ می‌کنن و می‌چسبونن. کار این خط تولید با خرید یه کارتن از من و شما که راه نمی‌افته. خودشون عین کارتن زیمنس و بوش و … را چاپ می‌کنن.»

خرید کالای مونتاژی به صرفه است. «ماشین ظرفشویی اصلی که از دبی بیارم بندر ۸ میلیون برای خودم تموم میشه، اونجا با ۴ میلیونم میشه خرید. یه میلیونم بدم ببرم بندر، کلی سودشه.»

کارتن خالی در مقصد دو میلیون!
احسان عمده‌فروش لوازم خانگی دارد و سال‌ها در یکی از کارخانه‌های تولید لوازم خانگی ایرانی کار می‌کرده. او می‌گوید «قبل تحریم‌ها جنس متفرقه از سلیمانیه عراق می‌اومد بانه و سردشت. همونجا لوگو و برچسب را کپی می‌کردن کارتن هم فراوون بود. چون هنوز جنس اصل تو بازار زیاد بود. نصاب‌ها کارتن‌های خالی را از مردم می‌گرفتن می‌دادن دلال‌ها و دلال‌ها هم اونها را می‌فرستادن بانه.»

حالا ولی به گفته او وضع فرق کرده است. «الان دیگه جنس متفرقه را وارد نمی‌کنن. از محصولات داخلی استفاده می‌کنن. مثلا همین شرکت ….مدیرای شرکت خودشون خیلی خوب می‌دونن که۵۰ درصد جنسی که تولید می‌کنن یه راست میره بانه. اونجا برچسب محصول خارجی می‌خوره. بوش و ال‌جی و سامسونگ و …بعد هم وارد بازار میشه به اسم جنس اصل.»

اینجا دیگه کارتن‌های دست دوم خیلی قیمتی شده چون کم هم هست. «نصاب کارتن را از مردم می‌گیره، ۵۰۰ هزار تومن می‌فروشه به دلال، دلالم کارتن را بین یک تا دو میلیون می‌فروشه به همون شرکت‌های تقلبی که جنس ایرانی را به اسم اصل وارد بازار می‌کنند. لوگو و برچسب و بروشور را چاپ می‌کنن. ولی امکان چاپ و ساخت کارتن باکیفیت را ندارن. کلا کیفیت و کلاس کار کارتن‌ محصولای خارجی یه چیز دیگه است.»

انگار خرید و فروش کارتن‌های خالی کاسبی پر سودی است. هم برای دلال و نصاب و هم برای شرکت‌ها. احسان می‌گوید «من پارسال یه ساید ال‌جی داشتم. اصل بود واقعا اما کارتن نداشتم. رفتم امین حضور دو میلیون دادم یه کارتن خریدم. کارتن قیمت جنس ۲۰ میلیونی را می‌کنه ۴۰ میلیون!»