حجت الاسلام امین بهرامی(شریعت شوشتری) در یادداشتی با عنوان «غریب با عظمت» آورده است:

یکی از نکاتی که به لحاظ اعتقادی برای شیعیان لازم است، مطالعه و تسلط بر تاریخ صحیح زندگانی ائمه هدى(علیهم السلام) می باشد. از جمله پیشوایان هدایت، وجود مقدس خورشید بی افول شیعه، حضرت امام حسن عسکری(صلوات الله وسلامه علیه) است که کمتر به تاریخ زندگانی این غریب باعظمت اشاره می شود. حیات مبارک امام یازدهم از چند بعد قابل بررسی است:

۱- فعالیت های سیاسی و عقیدتی آن امام همام با وجودخفقان شدید حکومت خبیث عباسی؛ همه ما می دانیم که اسلام یک دین سیاسی است و نمی توان بعد سیاسی و مبارزاتی اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام)را از دیگر ابعاد زندگی آن بزرگواران جدا نمود.

امام حسن عسکری(علیه السلام) با یک سری فعالیت های مخفیانه و سازمان یافته به تقویت روحیه سیاسی رجال شیعه و جامعه شیعی می پرداخت تا ثابت کند اسلام حقیقی همان دین به همراه سیاست الهی است و خلافت از حقوق مسلم خاندان عترت(علیهم السلام)است و بنی امیه و بنی عباس حق مسلم امامان معصوم که در غدیر به دستور پروردگار و توسط پیامبر(صلوات الله علیه وآله)منصوب شده اند را غصب نمودند. قطعا اگر امام حسن عسکری(علیه السلام) پیشوایی بود که صرفا به امور معنوی می پرداخت دستگاه جبار عباسی برای حضرت مزاحمتی ایجاد نمی کرد ولی به دلیل اینکه در دوران امام یازدهم، شیعیان با هدایت های آن حضرت به قدرتی عظیم در سراسر بلاد اسلامی دست پیدا کردند و وجود چنین رهبری غریب ولی با عظمت برای دستگاه طاغوتی بنی عباس خطر آفرین بود، آن پیشوای مقتدر و مظلوم را به شهادت رساندند.

۲- ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان مناطق مختلف از طریق نمایندگان و ارسال نامه توسط پیک ها؛ از دوران امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری(علیهم السلام) ارتباط شیعیان با این سه امام بزرگوار به آسانی نبود، لذا این سه نور مقدس با تشکیل شبکه وکالتی در بین شیعیان معارف دین را به پیروان خویش انتقال می دادند و علما و ارادتمندان این ۳ امام همام با مشاغل پوششی مختلف به محضر آن بزرگواران می رسیدند و حوائج خود را برطرف می کردند. یک مدیریت الهی لازم است تا بتواند این همه ارتباطات را با سرتاسر جهان اسلام تنظیم نموده و شیعیان را به سوی یک هدف مهم که آن هدف معرفت به حجت خدا و اثبات حقانیت رهبر الهی و حاکمیت سیاسی آن امام است سوق دهد.

۳- استفاده از آگاهی های غیبی با هدف جذب نظر منکران امامت؛ در دوران امام عسکری(علیه السلام)عده ای از غیر مسلمانان مثل مسیحیت در صدد تضعیف اسلام و امام یازدهم برآمده بودند که(جاثلیق) بزرگ اسقفان مسیحیت نیز از این افراد بود و آن امام همام در حضور خلیفه عباسی و مردم اهداف شوم آنان را برای جامعه روشن می ساخت .

این ماجرا معروف است:(زمانیکه در سامرا قحطی سختی پیش آمد، خلیفه دستور داد مسلمانان سه روز پیاپی به مصلا رفتند و نماز باران خواند ولی خبری از باران نشد. روز چهارم جاثلیق به همراه مسیحیان و راهبان به بیابان رفت. وقتی یکی از راهبان دست خود را بالا میبرد باران درشت میبارید، دل شیعیان و ارادتمندان امامت تهی گشت و برای آنان اینگونه متبادر شد که حق با مسیحیان است نه اسلام.

این وضع به خلیفه ناگوار آمد و به امام عسکری(علیه السلام) پناه برد و آن حضرت را که زندانی بود به دربار خویش خواست و به ایشان گفت: امت جدت را دریاب که گمراه شده اند. امام(علیه السلام) فرمودند: به جاثلیق و راهبان بگو تا۳ شنبه به صحرا بروند.(معتمد)،خلیفه عباسی به آن حضرت گفت: باران به اندازه کافی باریدن گرفته است، بنابراین به صحرا رفتن چه سودی دارد؟ امام عسکری(علیه السلام) فرمودند: برای آنکه ان شاءالله شک و شبهه را برطرف سازم‌.

وقتی خلیفه دستور داد و همه حاضر شدند، جمعیت بسیاری گرد آمدند و شاهد این ماجرا بودند زمانی که راهبان مسیح دستان خویش را بالا میبرند ابرها گستره آسمان را می پوشانند و باران میبارد. در این لحظه بود که امام یازدهم پرده از حیله راهبان مسیح برداشت و دستور داد دست راهب معینی را بگیرند و آنچه میان دستان اوست بیرون آورند. خیل جمعیت عظیم مسلمان و غیرمسلمان دید که در دست آن راهب استخوان سیاه رنگی پنهان بود، امام آن استخوان را گرفت و درپارچه ای پیچید و به راهب اینگونه فرمود: اینک از خدا طلب باران کن، راهب نیز چنین کرد، اما نه تنها باران نیامد، بلکه ابرها کنار رفت و خورشید نمایان شد.

معتمدعباسی از امام پرسید: این استخوان چیست؟ حضرت فرمودند: این استخوان یکی از پیامبران الهی است که از قبور بعضی از انبیا برداشته شده است و استخوان هیچ پیامبری ظاهر نمیشود مگر اینکه باران نازل خواهد.

سپس خلیفه دستور داد استخوان را آزمودند و به یقین فهمیدند کلام امام مطابق با واقع است و همین ماجرا باعث تحسین امام عسکری(علیه السلام) توسط خلیفه شد وسبب آزادی امام از زندان شد. آن حضرت که فرصت را مناسب دید آزادی یارانش را که به همراه ایشان در زندان بودند را از معتمد طلب کرد و خلیفه نیز با خواسته آن امام بزرگوار موافقت نمود.(۱)

۴- آماده سازی برای غیبت حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف)؛غیبت رهبرالهی در هرامتی برای آن قوم دشوار است لذا پیشوایان معصوم به تدریج جامعه دینی را برای غیبت آخرین حجت خدا آماده کرده بودند. از آنجایی که امام یازدهم، پدر بزرگوار حضرت ولی عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است، بصورت محسوس تر شیعیان را برای غیبت فرزند بزرگوار خویش آماده ساخت و پیروان حضرت مهدی موعود(علیه السلام)را برای شرائط و تکالیف عصر غیبت و ارتباط غیرمستقیم با امام دوازدهم محیا کرده بود.

باتوجه به گستره مجاهدت های مختلف امام یازدهم به این نتیجه می رسیم امام حسن عسکری(علیه السلام)،امامی ساکت و بی تحرک نیست، پیشوایی نیست که مغلوب کنترل شدید دستگاه عباسی باشد، بلکه رهبری است که با وجود تمام مراقبت های بی وقفه بنی عباس، یک سلسله فعالیت های علمی، اجتماعی و سیاسی را در جهت حفظ عظمت اسلام و مبارزه منسجم و پیوسته با طاغوت و افکار ضد اسلامی داشته است، لذا(قداست)در کنار(غربت)باعث شد پیشوای یازدهم دارای عظمتی شود که دستگاه جور عباسی از وجود ایشان ابراز ناخوشی کند و امام عسکری(علیه السلام) به تنهایی سد عظیمی در مقابل طواغیت دورانش گردیده بود و عظمت غریب سامرا باعث شد تا حضرتش در ۸ربیع الاول سال۲۶۰هجری قمری به شهادت برسد. البته فعالیت های امام عسکری(علیه السلام)محدود به موارد ذکر شده نیست و محورهای فعالیت آن امام همام در کتب تاریخ بیش از موارد یاد شده است.

از مجموع این نوشتار به این نتیجه می رسیم که مجاهدت های پیشوایان ما درسی است برای جامعه اسلامی که همیشه سخت ترین تهدیدات دشمنان اسلام را به بهترین و تاثیرگذارترین فرصت نموده و ما باید بتوانیم همچون ائمه هدى(علیهم السلام) از کوچکترین فرصتی برای نشر معارف دینی استفاده کنیم و در دوران حاضر که خورشید دوازدهم درپس ابرغیبت است بازمینه سازی ظهور حضرتش دل های منتظران را با جایگاه امام و رأفت آن حضرت آشنا نموده و جامعه را متوجه ظهور حضرت ولی عصر(ارواحناله الفدا)بگردانیم تا با ظهور جلوه درخشان حقیقت، دولت کریمه اسلام برپاشده و همه از حلاوت تشکیل حکومت امام زمان(علیه السلام)بهره مند شویم.

پاورقی:(۱):ابن صباغ المالکی،الفصول المهمه،ط قدیم،ص۳۰۴و۳۰۵