همانگونه که اهل فن و کارشناسان عنوان می کنند، نقش شرکت های دانش بنیان در صنعت فولاد ایران، برای این حوزه بسیار موثر است. این شرکت ها با بهره گیری از دانش و فناوری های نوین می توانند به بهبود فرآیندهای تولید، کاهش هزینه ها و افزایش کیفیت محصولات کمک کنند. همچنین، آن ها قادرند در تحقق اهداف انرژی پاک و کمک به محیط زیست نیز نقش مستقیمی داشته باشند. از طرف دیگر شرکت های دانش بنیان می توانند به ارتقای تکنولوژی های مورد استفاده در صنعت فولاد کمک کنند.

آن ها به مانند پلی میان صنعت و دانشگاه ها عمل می کنند و با همکاری در تحقیقات و آزمایشگاه ها، نوآوری های جدید را به صنعت فولاد ارائه می دهند. شرکت های دانش بنیان کشور می توانند در ایجاد ارتباطات بین المللی نیز نقش موثری داشته باشند. در نهایت اینکه شرکت های دانش بنیان های داخلی ضمن همکاری با شرکت های دانش بنیان خارجی که موجب جذب سرمایه گذار، در اختیار گیری فناوری ها و… نیز می شوند، دانش خود را هم به صنعت فولاد ایران منتقل می کنند.

در همین زمینه و با توجه به شعار سال ۱۴۰۱ که توسط مقام معظم رهبری با عنوان «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» مطرح شد، یکی از شرکت هایی که با جدیت به این مهم از شروع سال گذشته پرداخت، شرکت فولاد خوزستان بود. فولاد خوزستان به این نتیجه رسید که شرکت های دانش بنیان می توانند بسیاری از چالش های صنعت فولاد که بر اثر تحریم ها و … وارد شده است را برطرف سازند.

مدیران فولاد خوزستان در شروع کار خود با دانش بنیان ها قطع وابستگی به واردات قطعات را هدف گذاری کردند، لذا در این وادی که تا قبل از این ۲۵‌ درصد از قیمت تمام شده را به واردات اختصاص می دادند، موفق شدند این عدد را به کمتر از ۸ درصد برسانند. یعنی اینکه نه تنها از خروج قابل توجهی ارز جلوگیری کرده اند، بلکه با تمرکز بر این موضوع در همکاری با ۳۵۰ شرکت دانش‌بنیان و ۶ ‌هزار سفارش به آن ها (بومی‌سازی ۱۵۶۰ قطعه) موجب اشتغال‌زایی در زیرمجموعه شرکت‌های دانش بنیان ایرانی نیز شده اند.

در سویی دیگر این غول فولادساز کشور در همکاری با دانش بنیان ها یک مرکز فناوری و شتاب دهنده را در حال احداث دارد که می‌تواند در توسعه پایدار و اشتغال‌زایی تاثیر بسزایی داشته باشد. ضمنا نباید فراموش کرد که کاهش وابستگی به واردات علاوه بر جلوگیری از ارزبری، منجر به افزایش سرعت اجرای طرح‌های توسعه‌ای و افزایش تولید می‌شود که این موضوع یکی از گام‌های مهم برای دستیابی به توسعه پایدار است و فولاد خوزستان رفته رفته به آن نزدیک‌تر می‌شود. همچنین با احداث مرکز شتاب دهنده و سرمایه‌گذاری فولاد خوزستان در این زمینه، این مجموعه می‌تواند در آینده ای نزدیک به مرکز تولید قطعات بومی‌سازی شده تبدیل شود و همکاری خود با دیگر مجموعه‌های فولادی را توسعه دهد.

در پایان باید به این اشاره کرد که شرکت فولاد خوزستان طی دوسال گذشته با شرکت های دانش بنیان همکاری های بسیار گسترده ای از جمله انعقاد قرارداد فروسیلیکومنگنز به ارزش ۷۲۰۰ میلیارد ریال، ساخت دستگاه اندازه گیری آهن کل و آهن فلزی در آهن اسفنجی برای نخستین بار در جهان و ساخت روغن ضد آتش را داشته است.

لازم به توضیح است که مجموعه فولاد خوزستان با استفاده از ظرفیت دانش بنیان ها یکی از پیشگامان بومی‌سازی در ایران به ‌شمار می‌رود و همچنین در صنعت فولاد به صراحت می‌توان ادعا کرد که این شرکت در راستای بومی سازی این صنعت، گام‌های بسیار بلندی برداشته است.