وقتی خودروی غیراستاندارد در اختیار مردم قرار می‌دهیم که مصرف سوخت آن ۱۲ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و ۳ برابر استاندارد جهانی است چاره‌ای جز رشد تقاضا و مصرف نیست.

مردم که مقصر نیستند زیرا نقشی در ساخت موتور خودرو ندارند و این سازندگان خودرو هستند که ثروت ملی را با موتورهای بی‌کیفیت حیف و میل می‌کنند.

بخش تولید سوخت هم که با مشقت بنزین و گازوئیل را تولید و در اختیار دارنده خودروی با مصرف سوخت بالا قرار می‌دهند.

اکنون موتور خودروهای جدید ساخت داخل حتی در مقایسه با خودرهای قدیمی مصرف سوخت بالاتری دارند. خودروساز ثروت مملکت را می‌سوزاند و به این فکر نمی‌کند سوخت این خودرو با این رقم بالا مصرف چگونه قرار است تولید شود.

طبق اعلام معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور، از ۲۵ میلیون خودروی در حال تردد در کشور، ۶٫۵ میلیون خودرو، فرسوده هستند. به‌عبارتی تقریبا به ازای هر ۴ خودروی درحال تردد در جاده‌های درون شهری و برون شهری، یک خودرو فرسوده است که هم مصرف بنزین بالایی دارد و هم آلایندگی آن به مراتب از خودروهای دیگر بیشتر است.

واقعیت این است که در تکنولوژی خودرو‌های ساخت داخل تغییر محسوسی ایجاد نشده و مانند گذشته، میزان مصرف بنزین در خودرو‌های درون و برون شهری بیش از حد استاندارد جهانی است.

سالانه یک میلیون خودروی جدید داخلی هم وارد بازار می‌شود و طبیعتاً باید سرمایه گذاری‌های جدید برای ایجاد پالایشگاه‌های جدید انجام شود. اولویت باید مبتنی بر بهینه‌سازی مصرف انرژی باشد که یک کار بین بخشی است؛ یعنی باید مردم و دستگاه‌های دولتی و کارخانجات صنعتی نقش‌آفرینی کنند.

ناترازی بنزین با برداشت گاه‌وبیگاه از ذخایر استراتژیک و در برخی موارد، تلفیق محموله‌های وارداتی با تولید داخل، ادامه دارد. تمامی ظرفیت پالایشگاهی برای افزایش کمی تولید بنزین کشور پای‌کار آمده‌اند؛ اما در مسابقه تولید و مصرف، همچنان مصرف برنده است و هر چند وقت یکبار، شاهد ثبت رکوردهای جدید مصرف حتی در ایام کم تردد سال هستیم.

مسئله ناترازی بنزین، ابعاد مختلفی دارد. از عقب‌ماندگی توسعه ظرفیت‌های تولید و عدم تنوع‌بخشی به سبد سوخت تا عدم بهینه‌سازی مصرف سوخت و بی‌توجهی به مهار رشد افسارگسیخته مصرف، ده‌ها عامل موجب شده تا امروز، ایران از صادرکننده بنزین احتمالا به واردکننده آن تبدیل شود.

 در دو سال گذشته میانگین مصرف روزانه بنزین ۸۸ میلیون لیتر بوده، اما اکنون به ۱۲۲ میلیون لیتر در روز رسیده است .

اگر دولت بتواند وارادت ماشین های خارجی را کاملا ازاد کند و از تولید ماشین های داخلی که استاندارهای جهانی رارعایت نکرده اند، جلوگیری نماید؛ می‌تواند در سال های اینده از افزایش مصرف بنزین جلوگیری کند درغیر اینصورت مطمئنا مصرف سال اینده از ۱۴۰میلیون‌ لیتر گذر خواهد کرد و البته باتوجه به اینکه تولید توانایی و زیرساخت تولید این مقدار سوخت را ندارد روزهای سخت و تعطیلی مکرر جایگاه های سوخت را شاهد خواهیم بود.

علی افراشته – کارشناس حوزه فروش فراورده های نفتی