مسعود اسدی در گردهمایی مدیریت خشکسالی در حوضه رودخانه کرخه در سالن همایشهای گیت بوستان سازمان آب و برق خوزستان، امروز را یکی از سختترین دورانهای تاریخ کشاورزی به ویژه در حوضه رودخانه کرخه توصیف کرد و افزود: پارسال در زمانی که میخواستند ممنوعیت کشت اعلام کنند، با وجودیکه به دلایل علمی موافق نبودم اما تمام تلاش خود را برای رهاسازی آب از سد انجام دادم چون باید مطالبات کشاورزان را پیگیری میکردم.
وی با بیان اینکه سد کرخه هیچ آبی برای کشت تابستانه ندارد اضافه کرد: همکاران اعزامی به سدهای کرخه و سیمره گزارش خشکسالی واقعی در سد کرخه را تایید کردند.
اسدی ادامه داد: تشکلهای کشاورزی بر اساس عزت و غیرت تاریخی خود، وظیفه دارند نگذارند مردم در پایین دست تشنه بمانند و احشام آنها به وضعیت فجیع پارسال برسند
وی اظهار داشت: کشاورزان حوضه کرخه جزو فقیرترین کشاورزان هستند و در ۲ فصل گذشته نتوانستیم آب کافی به آنها بدهیم، این در حالی است که بسیاری از خسارتهای آنها نیز جبران نشده است.
اسدی خواستار پرداخت خسارت معوض کشت به کشاورزان تا پیش از تابستان شد و افزود: مصوبات معوض کشت که در چارچوب شورای عالی امنیت ملی تصویب میشود باید در زمان مناسب پرداخت شود تا در تابستان معیشت خانواده آنها تامین شود.
وی افزود: در زمان استاندار اسبق خوزستان، مصوبه ستاد بحران برای پرداخت معوض کشت به کشاورزان حوضه مارون را دریافت کردیم اما این خسارت پرداخت نشد، که این امر باعث سلب اعتماد مردم شده است.
اسدی تاکید کرد: اگرچه منش و روش این دولت با دولتهای گذشته متفاوت است، اما قول و وعده به کشاورزان فایدهای ندارد و اگر منابعی برای پرداخت خسارت وجود ندارد، تعهدنامهای برای تضمین این مصوبات به کشاورزان بدهند.
بیبرنامگی در تامین آب کشاورزی
رییس نظام صنفی کشاورزان خوزستان یکی دیگر از خواستههای کشاورزان را تعویق و استمهال وامهای بانکی عنوان کرد و گفت: در زمانی که سیل همه استان را فراگرفته بود، ماموران اجرا و وصول بانکها طبق سیاستهای خود رفتار کردند و دست از سر کشاورزان برنداشتند.
وی با بیان اینکه حوضچههای شنای دامها باید هر چه زودتر تامین اعتبار و احداث شود، افزود: احداث این استخرها شاید چند ماه طول بکشد و نیاز است که دستگاههای دیگری نیز در ساخت همکاری کنند.
اسدی اضافه کرد: ما همه تلاش خود را برای اقناع کشاورزان میکنیم تا احشام مردم در پایین دست آب داشته باشند و نگران نباشند که اندک داراییشان از بین میرود، البته گلایههای ما از وزارت نیرو که مختص این دولت نیست، پاربرجاست و اطمینان میدهیم که به عنوان نماینده کشاورزان با صلابت از همه حقوق آنها در همه دولتها دفاع کنیم، اما امروز وقت همراهی و همکاری است؛ نه بخاطر دولت، بلکه بخاطر برادران و خواهرانمان در پایین دست رودخانه کرخه.
وی با انتقاد از بیبرنامگی وزارت نیرو در تابستان گذشته، تصریح کرد: در ابتدای فصل کشت تابستانه که کشاورزان حوضه کارون به آب احتیاج داشتند، وزارت نیرو حاضر به رهاسازی آب نشد اما در میانه تابستان که استانهای تهران و اصفهان و فارس نیاز به برق داشتند، آب را برای تولید برق از سد گتوند رهاسازی کردند به طوری که خروجی سد از ۲۱۱ مترمکعب در ثانیه در خرداد به ۶۰۰ مترمکعب در ثانیه در مرداد رسید و ۷۰۰ میلیون مترمکعب از منابع آبی که نیاز کشاورزان بود هدر رفت.
اسدی تاکید کرد: در حالیکه کشاورزان مناطق پایین دست از آب محروم هستند وزارت نیرو ابلاغ نباید برای تولید برق ، آب سدهای کارون و دز را مصرف کند.
وی در ادامه گفت: در کشت پاییزه بحران بیسابقهای از استان گذشت و کسی متوجه نشد چرا که تشکلها و صنوف کشاورزی برای تاخیر در کشت گندم و کاهش کشت کلزا، همکاری کردند تا آب کمتری مصرف شود.
خشکسالی یا سوءمدیریت
یکی از بزرگان و معتمدان کشاورزان حوضه کرخه نیز در این نشست، دلیل بحران آب را کمبود خرد و وجدان و فهم بوم شناختی در مدیریت آبی این سرزمین دانست.
جواد سعیدیپور با انتقاد از سدسازی بیرویه در خوزستان، گفت: پیش از سدسازیها، روستاهای رفیع و سعیدیه در هویزه ، “ونیز” ایران بودند و رودخانه کرخه پرآب بود، این آبها اکنون کجا رفته؟ این خشکسالی، پاسخ طبیعت به رفتار اشتباه ماست.
وی خواستار توقف طرحهای انتقال آب از سرشاخههای کارون شد و افزود: روزگاری در کارون کشتی تردد میکرد بنابراین علت بحران آب سوءمدیریت منابع آب است و نمیتوان همه را به خشکسالی نسبت داد.
سعیدیپور اضافه کرد: با وجودیکه پتروشیمی در شمال با تالاب میانکاله پنج کیلومتر فاصله داشت، رییس جمهوری دستور توقف ساخت آن را صادر کرد، ولی در خوزستان میادین نفتی در دل تالاب هورالعظیم احداث شد و این شاهراه حیاتی و ریه تنفسی محیط زیست را نابود کرد.
وی ادامه داد: امروز مردم هر نغمتی دارند، از نفت است که حتی فرزندان آنها را هم راه نمیدهد و غیربومیها را استخدام میکند.
سعیدیپور همچنین گفت: حرف من، حرف همه کسانی است که محبان اهل بیت (ع) و دوستداران نظام هستند، نه سخن اغتشاشگران و جیرهخواران اجانب و کوردلانی که میخواهند از آب گلآلود ماهی بگیرند.
وی افزود: بدون شک مردم و مسئولان در تقابل با هم نیستند، مسئولان فرزندان ما و به موازات ما هستند و با همدلی برآنند که این بحران آب را از سربگذرانند.
سعیدیپور با اشاره به نبود منابع آب برای کشت تابستانه در حوضه کرخه، اضافه کرد: اگر آب بود، مطالبه شرعی بود ولی اکنون باید مطالبه دیگری بشود.
وی ادامه داد: اگر چه تامین آب شرب، امری حیاتی است اما آب کشاورزی برای کسانی که ممر درآمدی جز کشاورزی ندارند، کمتر از شرب نیست، چرا که اگر محصولی نباشد ممکن است دست به کارهای خلاف بزند و امنیت جامعه را به خطر بیندازد.
به گفته وی، در گذشته سارقان بامداد و یا شبها برای دزدی میرفتند اما امروزه جوان خوش قامت در روز روشن در شلمچه از کامیون بالا میرود و هندوانه میدزدد، که نشان میدهد کارد به استخوان رسیده و غیرت خود را زیرپا گذاشته است، چرا که شکم گرسنه غیرت نمیشناسد.
سعیدیپور تصریح کرد: در گذشته مطالبات در زمینه بیکاری و تبعیض و اعتیاد بود اما اکنون به مطالبه برای زندگی و مرگ تقلیل پیدا کرده است، این مردم ساده هستند و میخواهند زنده بمانند و طرد نشوند.
وی در ادامه با اشاره به تلفات پارسال در حوضه کرخه، گفت: هنوز خسارت کشاورزان و دامداران به صورت کامل پرداخت نشده است.
سعیدیپور تاکید کرد: تامین آب شرب سالم و بهداشتی نیز از خواستههای مردم است، ما ممنوعیت را میپذیریم اما محرومیت را نه و باید به فکر جبران باشید.
وی منابع خدادادی خوزستان اعم از نفت ، گاز ، آب و زمین را یادآور شد و حلقه مفقوده را نبود عدالت اجتماعی دانست.
سعیدیپور خواستار برقراری عدالت اجتماعی و رفع هر گونه تبعیض و نابرابری شد و گفت: تبلیغات شبکههای خارج از کشور بر این است که مسئولان در تلاش هستند به کشاورزان آب ندهند تا ناچار به مهاجرت از محل زندگی خود شوند که به نظر میرسد مغایر با گفتههای فعلی مسئولان است.
بر اساس این گزارش، این نشست با حضور برخی از مسئولان محلی، معتمدان و بزرگان، و نیروهای انتظامی و سپاه در شهرستانهای تحت پوشش حوضه کرخه تشکیل شد و ضیافت افطاری نیز با حضور این افراد در گیت بوستان برگزار شد.
سازمان آب و برق خوزستان با صدور اطلاعیهای ممنوعیت کشت در حوضه کرخه و ممنوعیت کشتهای پرمصرف از جمله شلتوک را در استان اعلام کرده بود.
بحران آب در خوزستان به ویژه در حوضه کرخه پارسال منجر به اعتراضات اجتماعی در برخی شهرهای خوزستان شد.
رودخانه کرخه یکی رودخانههای دائمی خوزستان و از منابع تامین کننده اصلی آب شرب این استان (طرح آبرسانی غدیر) و کشاورزی و دامداری است. کاهش آبدهی این رودخانه، تالاب هورالعظیم در انتهای حوضه کرخه را در سالهای اخیر با بحران روبه رو کرده است.
خوزستان با تولید سالانه ۱۷.۵ میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی، رتبه نخست تولیدات کشاورزی را در کشور دارد.
منبع: ایرنا