دکتر سیدمحمد علوی اظهار کرد: بیماری کووید – ۱۹ یک بیماری ویروسی تنفسی حاد از کروناویروس‌های خانواده خفاش‌ها است که به انسان منتقل شده و از انسان به انسان نیز منتقل می‌شود؛ این بیماری اکنون پاندمی شده است. پاندمی زمانی رخ می‌دهد که یک بیماری بیش از دو قاره را درگیر کرده باشد اما اکنون این بیماری، تمام قاره‌ها را درگیر کرده و جهان‌گیر شده است.

وی افزود: عمر چندانی از بیماری کووید – ۱۹ نمی‌گذرد بنابراین اطلاعات در مورد این بیماری ویروسی کم است؛ هنوز بیماری را نشناخته‌ایم و علم و دانش تمام زوایای آن را نمی‌شناسد. البته مقداری دانسته‌ها در مورد بیماری بالا رفته اما ویروس نیز تغییرات آنتی‌ژنتیکی می‌دهد.

علوی با اشاره به راه‌های انتقال کووید – ۱۹ بیان کرد: این بیماری مانند سایر بیماری‌های تنفسی، از فرد به فرد منتقل می‌شود. بر اثر عطسه و سرفه، آواز خواندن، صحبت کردن و حتی نفس کشیدن فرد آلوده، ویروس‌ها به صورت دراپلت (قطرات ریز تنفسی) به بیرون پرتاب می‌شوند. این قطرات سنگین هستند و در فاصله ۱.۸ متری رسوب می‌کنند بنابراین شرط انتقال این است که افراد در فاصله کمتر از یک متری کنار هم قرار بگیرند.

وی گفت: زمانی که از انتقال بیماری صحبت می‌شود، فاصله بسیار اهمیت دارد. به دلیل اینکه ویروس سنگین است، روی سطوح می‌نشیند بنابراین مدت بقای ویروس روی سطوح صاف و صیقلی، بیشتر است. در صورت برخورد دست‌ها با سطوح آلوده و پس از آن برخورد دست‌ها با T صورت، انتقال ویروس صورت می‌گیرد. از سوی دیگر، اگر قطرات تنفسی ریزتر باشند، سبک‌تر نیز هستند و در هوا معلق خواهند شد و به صورت ذرات معلق آلوده‌کننده در می‌آیند؛ پس راه هوایی نیز به راه‌های انتقال افزوده می‌شود.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: دراپلت، تماس و راه هوایی، راه‌های عمده انتقال ویروس هستند. البته راه‌های گوارشی و راه‌های دیگری نیز به عنوان راه‌های انتقال مطرح شده‌اند هر چند بسیار نادر هستند.

وی گفت: علائم کرونا وسیع هستند؛ هر بار علامت جدیدی از بیماری مطرح می‌شود اما در علم پزشکی، شایع‌ترین علائم را در نظر می‌گیریم. شایع‌ترین علائم کرونا تب، سرفه، تنگی، درد عضلات، گلو درد، گرفتگی صدا، درد قفسه سینه، خستگی، کوفتگی، سردرد، علائم گوارشی و اختلال در حس‌های چشایی و بویایی است.

علوی بیان کرد: اختلال در حس‌های بویایی و چشایی دو علامت مهم بیماری هستند. علامت دیگر بیماری، آبریزش بینی است که نادر است. بثورات پوستی، کهیر و کاهش شنوایی را نیز به کرونا نسبت می‌دهند. زمانی که بیماری به صورت اپیدمی ظاهر می‌شود، هر گونه علائمی حتی اگر علائم شایع نباشند، باید به آن بیماری نسبت داده شود تا مردم مراقبت کنند و با بروز اولین علائم، به مراکز بهداشتی و  درمانی بروند.

وی تصریح کرد: کرونا می‌تواند هر نوع علائمی ایجاد کند. در شرایط کنونی که بیماری جهان‌گیر شده است، با بروز هر گونه علائم تنفسی باید بنا را به کرونا بگذاریم و به پزشک مراجعه کنیم.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به دوره کمون (نهفتگی) بیماری، بیان کرد: زمان مواجهه با ویروس تا زمان بروز اولین علائم بیماری، دوره کمون یا نهفتگی نامیده می‌شود و عموما بین ۲ تا ۱۴ روز و به طور متوسط ۲ تا ۵ روز است اما در برخی موارد تا ۲۴ روز هم گزارش شده است.

وی افزود: در مورد تغییرات کووید – ۱۹ شکی نیست و اکنون در خصوص اینکه علائم بیماری تغییر یافته و ماهیت از نظر شدت بیماری تغییر کرده بحث است. سه تغییر تاکنون ثابت شده است؛ نخست اینکه قدرت سرایت‌پذیری بیماری افزایش یافته است. در گذشته یک فرد آلوده سه تا چهار نفر را مبتلا می‌کرد اما اکنون آرزیروی بیماری افزایش یافته است.

علوی گفت: اگر انتقال بیماری از یک فرد آلوده به فرد دیگر کمتر از یک باشد، یعنی به تدریج بیماری نزولی و ناپدید می‌شود اما هر چه آرزیرو یعنی میزان انتقال بیماری از یک فرد آلوده به افراد دیگر بالاتر برود، یعنی قدرت انتشار بیشتر شده است. متاسفانه قدرت انتشار بیماری کووید – ۱۹ بیشتر شده است.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: از سوی دیگر، الگوی قبلی بیماری در خیابان و محله‌ها بوده که اکنون به خانواده‌ها رسیده است. قبلا شاید یکی دو نفر از هر خانواده مبتلا می‌شدند اما اکنون تقریبا همه مبتلا می‌شوند و مراجعه به بیمارستان‌ها خانوادگی شده است.

وی بیان کرد: تغییر دیگر بیماری این است که مبتلایان به کرونا مجددا به کرونا مبتلا شده‌اند، یعنی تغییرات آنتی‌ژن ویروس موجب شده آنتی‌بادی که قبلا ایجاد شده بود، دیگر ویروس را نشناسد و فرد مجددا مبتلا شود. قبلا زمانی که دوباره علائم در افرادی بروز پیدا می‌کرد گفته می‌شد که این علائم ادامه عفونت قبلی است اما اکنون معتقد شده‌اند که می‌تواند عفونت جدید باشد. میزان مرگ و میر مبتلایان نیز افزایش یافته است.

علوی تصریح کرد: اوایل تعداد بیماران کم بود بنابراین تنوع علائم بالینی نیز کمتر بود اما اکنون که تعداد مبتلایان در خوزستان به حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار نفر رسیده است، تغییرات علائم بالینی نیز با این تعداد بیمار، بیشتر شده است.

وی با اشاره به راه‌های تشخیص بیماری کووید – ۱۹، گفت: یک راه تشخیص بیشتر وجود ندارد و آن هم روش تست مولکولی از ترشحات بینی یا حلق است. گاهی اوقات برای بیماران آزمایش‌های عجیب و غریب نوشته شده است در حالی که این آزمایش‌ها هیچ نقش و ارزشی در تشخیص بیماری ندارند؛ یکی از این تست‌ها، تست‌های سرولوژی است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: تست‌های سرولوژی برای مطالعات اپیدمولوژیک انجام می‌شوند و هیچ زمانی از تست سرولوژی برای تشخیص کرونا استفاده نمی‌شود. این تست‌ها تنها هزینه‌های زیادی به خانواده‌ها و بیمه‌ها تحمیل می‌کنند.

وی افزود: تنها تستی که ارزش و توان تشخیص دارد، تست مولکولی است که میزان شناسایی بیماری این تست‌ها نیز بر اساس نوع کیت‌های ساخته‌شده، متفاوت است.

علوی گفت: در علم پزشکی، حساسیت نشان‌دهنده تعداد بیماران و ویژگی، نشان‌دهنده انسان‌های سالم است. تستی ارزش دارد که حساسیت و ویژگی آن بالا باشد. تست فعلی خوب است اما متاسفانه حساسیت آن تنها ۳۰ تا ۶۰ درصد است. از هر ۱۰۰ بیمار که نمونه‌گیری می‌شوند، بیماری کمتر از نیمی از آن‌ها تشخیص داده می‌شود یعنی تست دیگر بیماران منفی کاذب می‌شود و اگر نمونه تکرار شود تا اندازه زیادی حساسیت را بالا می‌برد.

وی افزود: در برخی موارد، بیماران عفونت حاد و شدید دارند اما تست آن‌ها منفی است. تعدادی از این موارد، بیماران کووید – ۱۹ هستند که ممکن است از زیر دست‌ ما برای تشخیص خارج شوند و به همین دلیل در بسیاری از مواقع، این موارد را جزو موارد مثبت گزارش می‌کنند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: در حال حاضر واکسن یا داروی موثری برای بیماری کووید – ۱۹ وجود ندارد بنابراین صحبت از درمان، درست نیست و اطمینان کاذب به مردم می‌دهد و فکر می‌کنند در صورت ابتلا، درمان می‌شوند.

وی افزود: درمان تنها در شرایطی انجام می‌شود که بیمار بدحال شده و یا در بیمارستان بستری باشد که در این شرایط نیز درمان بیمار، مراقبت است. اکنون گفته می‌شود تنها یک دارو برای بیماران بدحال کرونا وجود دارد و آن هم اکسیژن است.

علوی با بیان اینکه اکثر موارد ابتلا به بیماری به علت حضور در تجمعات رخ داده است، تصریح کرد: مهم‌ترین درمان، پیشگیری است. پرهیز از حضور در تجمعات، مراقبت از افراد حساس مانند افراد مسن و دارای بیماری زمینه‌ای از اقدامات مقابله‌ای در برابر بیماری است. گام سوم، استراتژی شفا شامل شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون یا ضدعفونی دست‌ها، فاصله‌گذاری یک تا دو متر و استفاده صحیح از ماسک است. چهارمین گام، استفاده از تهویه و ضدعفونی سطوح در محل‌های تجمع و گام پنجم غربالگری افراد جامعه و ردیابی موارد تماس با مبتلایان به کرونا است.

وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، افزود: کرونا صد درصد تا دو سال آینده با ما خواهد بود اما می‌توانیم در کنار آن، زندگی کنیم. پیشگیری از ابتلا به کرونا با رعایت پروتکل‌ها امکان‌پذیر است اما فعلا این پروتکل‌ها توسط بسیاری از مردم و بسیاری از اصناف رعایت نمی‌شوند. امیدوارم همه از خواب غفلت بیدار شویم زیرا کنترل بیماری از بیمارستان‌ها و مطب‌ها نمی‌گذرد و تنها در جامعه مقدور است.

منبع: ایسنا