با توجه به رقابت جهانی برای تامین واکسن آنفلوآنزا و افزایش مطالبات مردمی برای تزریق این واکسن در پاییز سخت کرونایی، واکسن‌های تامین‌شده کفاف تمام جمعیت کشور را نمی‌دهند، به همین دلیل تمهیداتی در حوزه توزیع و عرضه واکسن آنفلوآنزا اندیشیده شد اما اکنون که به نیمه مهر نزدیک شده‌ایم، هیچ واکسنی در داروخانه‌های شهر توزیع نشده است.

در نخستین روزهای آغاز فصل پاییز که نگرانی‌ها از پاندمی کرونا و هم‌زمانی‌‌اش با آنفلوآنزا افزایش یافته است، بسیاری از مردم دغدغه تامین واکسن آنفلوآنزا را دارند و برخی هم از هفته‌‌‌های قبل و حتی زودتر از اعلام رسمی، راهی داروخانه‌ها و حتی بازار آزاد شده‌اند و گفته می‌شود که حتی مبالغی چند صدهزار تومانی نیز بابت واکسنی که حتی اعتبار و انقضای آن زیر سوال است، هزینه کرده بودند. همین سال قبل که خبری از ویروس کرونا نبود، دو ماه بعد از شروع پاییز، آنفلوآنزا شیوع پیدا کرد.

با وجود این واکسن ۳۶ هزار تومانی در بازار آزاد ۵۰۰ هزار تومان معامله می‌شد اما حالا شرایط فرق کرده است. احتمال اینکه مردم هم سمت بازار سیاه بروند زیاد است چون معتقدند مثلا اگر ۵۰۰ هزار تومان هزینه واکسن کنند خیلی بهتر از آن است که گرفتار بیماری و بیمارستان شوند.این درحالی است که به گفته کارشناسان حوزه سلامت، تزریق همگانی این واکسن ضرورتی ندارد و تزریق آن فقط برای افراد در گروه‌‌‌های پرخطر توصیه می‌شود. از طرفی هم از آنجا که راه‌‌‌های پیشگیری از آنفلوآنزا مشابه پیشگیری از کروناست، بنابراین به علت رعایت مردم در استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری‌ها و شستن دست‌ها پیش‌بینی می‌شود که امسال شیوع چندانی نداشته باشد.

با وجود این از اوایل شهریور دولت برای واردات این واکسن به کشور اقدام کرد. وارداتی که در ابتدا ۱۵ میلیون دوز اعلام شد و سرانجام در اوایل مهر توانستند فقط ۱٫۵ میلیون دوز را به کشور وارد کنند. همین موضوع سبب شد که شنبه هفته قبل اعلام شود که این واکسن ابتدا در اختیار گروه‌های پرخطر قرار گرفته و اگر بار دیگر موفق به واردات آن شدیم به صورت عمومی توزیع می‌شود.

حالا دقیقا یک هفته از دستور وزارت بهداشت مبنی بر توزیع این واکسن در داروخانه‌های کشور و سهمیه‌بندی استانی آن می‌گذرد. اگر چه تا پیش از این اعلام شده بود که بر اساس بررسی‌های انجام‌شده پس از تزریق واکسن آنفلوآنزا حدود دو تا چهار هفته طول می‌کشد تا ایمنی ایجاد شود، بنابراین از ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهر بهترین زمان برای تزریق این واکسن است اما روز گذشته دکتر سید فاطمی، عضو انجمن داروسازان در سطح داروخانه‌های کشور اشاره کرد و گفت: «شرکت‌های پخش برای واکسن آنفلوآنزا از داروخانه‌ها سفارش نگرفته‌اند، یعنی اینکه فعلاً واکسن نیامده است.»

فاطمی افزود: «ما در زمینه توزیع واکسن آنفلوآنزا در داروخانه‌ها هم با دانشگاه‌های علوم پزشکی و هم با معاونت‌های غذا و دارو به طور مرتب در ارتباط هستیم. تاکنون واکسن‌های آنفلوآنزایی که وارد کشور شده، در اختیار معاونت بهداشتی برای توزیع در مراکز بهداشت قرار گرفته است. معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی هنوز سهمیه‌ای دریافت نکرده‌اند که آن را در اختیار داروخانه‌ها قرار دهند.»

بر اساس اعلام سازمان غذا و دارو، قرار بر این بود که فاز اول توزیع واکسن از ابتدای مهر در شبکه بهداشت انجام شود که این اتفاق افتاد. حال فاز بعدی توزیع واکسن آنفلوآنزا، عرضه آن به داروخانه‌هاست که با وجود اینکه به نیمه مهر نزدیک شده‌ایم، هنوز این توزیع انجام نشده است.روز گذشته دکتر سید حیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، درباره توزیع واکسن آنفلوآنزا در کشور در برنامه صبحگاهی شبکه پنج سیما اظهار کرد:

امسال طبق برنامه‌ریزی و بر اساس نیاز قرار بود تا ۱۶ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا وارد کشور شود؛ سال گذشته در این فصل یک میلیون و ۶۰۰ هزار دوز وارد کردیم اما امسال با توجه به شرایط پیش‌بینی ما واردات ۱۰ برابری بود که تاکنون به دلیل مشکلات تحریم، یک میلیون و ۵۰۰ هزار دوز وارد و در مراکز بهداشت برای گروه‌های پرخطر، کادر بهداشت و درمان و زنان باردار توزیع شده است. وی درباره توزیع داروخانه‌ای واکسن آنفلوآنزا نیز افزود: «در صورت واردات باقیمانده واکسن اطلاع‌رسانی می‌کنیم.»

به گفته محمدی «اگر مقادیر بعدی وارد شود، برای افراد مسن و کودکان پنج ماه تا ۶ سال به مبلغ ۴۴ هزار تومان عرضه می‌شود که اگر میزان باقیمانده وارد شود، آن را می‌توانیم از طریق داروخانه‌ها هم توزیع کنیم و اگر مقرر شد بیش از ۱۶ میلیون دوز وارد شود، دیگر با ارز نیمایی محاسبه خواهد شد که مبلغ آن حدود ۳۰۰ هزار تومان خواهد بود.»

علاوه بر این مراکز بهداشت استان‌ها نیز از توزیع نامناسب واکسن آنفلوآنزا در مراکز بهداشت همزمان با فصل شیوع آنفلوآنزا و همچنین افزایش تعداد مراجعه‌کنندگان کرونایی به بیمارستان‌ها ابزار نگرانی کرده‌اند چرا که همزمانی این دو ویروس باعث می‌شود افرادی که به آنفلوآنزای فصلی مبتلا می‌شوند هم به تخت‌‌‌های بیمارستانی احتیاج پیدا کنند و این یعنی بخشی از تخت‌ها در اشغال این بیماران قرار می‌گیرد که بار بیشتری روی کادر درمان قرار می‌دهد. با این حال نگرانی‌های مردمی سبب مراجعات بیشتر مردم به داروخانه‌ها و مراکز بهداشت شده است.

به بازار سیاه نروید!

برخی مردم گمان می‌کنند که حتما باید واکسن آنفلوآنزا را تا نیمه مهر تزریق کنند، به همین دلیل اقدام به تهیه آن از بازار آزاد می‌کنند، در حالی که از سلامت این واکسن اطلاعی ندارند. باید توجه کرد که واکسن آنفلوآنزا باید در شرایط سرمایی بین دو تا هشت درجه نگهداری شود و هرقدر که بیرون از این دما باشد، قدرتش کاهش می‌یابد.

تهیه واکسن آنفلوآنزا از بازار آزاد دو خطر دارد؛ اولا اینکه ممکن است در شرایط زنجیره سرد و استاندارد نگهداری نشده باشد و هیچ اثری نداشته و حتی ممکن است تزریق آن عوارض داشته باشد. در عین حال ممکن است اصلا واکسن آنفلوآنزا نباشد. باید توجه کرد که هیچ دارویی را نباید از بازار آزاد خریداری کرد، به ویژه داروهایی که یخچالی هستند. با همه اینها طبق آنچه از گفته‌های مسوولان برمی‌آید، واردکنندگان واکسن آنفلوآنزا به مشکل برخورد ‌کردند.

حتی با وجود اینکه ارز مورد نیاز را هم واریز ‌کردند، اما با مشکل انتقال وجه به تامین‌کننده واکسن مواجه شدند که یکی عمده‌ترین دلایل آن تحریم‌‌‌های آمریکا علیه کشور است.

روزنامه صبح نو