دکتر سیدمحمد علوی، در نشست خبری اظهار کرد: در حال حاضر با وجود اینکه کشور پیک سوم بیماری را می‌گذراند اما در خوزستان پیک دوم بیماری آغاز شده است. گاهی اوقات مشاهده می‌کنیم از موج بیماری صحبت می‌شود، در حالی که این اصطلاح درست نیست. زمانی که می‌گوییم موج بیماری رخ داده است باید موج بیماری مانند موج دریا به اوج خود برسد و به تدریج به ساحل برسد و برود، به این روند موج می‌گوییم. در حالی که پس از شیوع کرونا در کشور هیچ وقت به وضعیتی نرسیدیم که هیچ موردی از بیماری نداشته باشیم تا بتوانیم بگوییم موج بیماری تمام شده است. در حقیقت ما پیک‌های متعدد کرونا را مشاهده می‌کنیم.

وی افزود: خوشبختانه در حال حاضر وضعیت مرگ و میر و ابتلا در خوزستان نسبت به آمار کشوری کمتر است اما در آغاز پیک هستیم و پیش‌بینی می‌شود این وضعیت به حالتی برسد که مشکلات عدیده‌ای برای ما به وجود بیاورد.

کودکان و سالمندان؛ شاخص سلامت

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه علاوه بر کرونا، مسائل دیگری نیز وجود دارد که باید به آن‌ها توجه شود، گفت: در جمعیت‌ها همیشه دو گروه یعنی کودکان زیر ۵ سال و افراد بالای ۶۰ سال به عنوان شاخص سلامت محسوب می‌شوند. به دلایل مختلفی در هر کشوری کودکان مورد توجه هستند؛ نسل آینده هر کشور را کودکان تشکیل می‌دهند و سرمایه‌گذاری در هر مملکتی بر کودکان انجام می‌شود بنابراین سلامت جمعیت بر اساس توجه خاص بر کودکان در نظر گرفته می‌شود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: سالمندان نیز نمایی از گذشته هر مملکت در نظر گرفته می‌شوند. توجه به سالمندان باعث انگیزه و شوق در افراد جامعه می‌شود اما در جاهایی که توجهی به سالمندان نمی‌شود، انگیزه‌ها و امیدواری به آینده کاهش می‌یابد.

وی عنوان کرد: سالمندان نیز به چند گروه تقسیم می‌شوند؛ افراد ۶۰ تا ۷۴ سال سالمند جوان، ۷۵ تا ۸۹ سال سالمند میانسال و ۹۰ سال به بالا سالمند پیر محسوب می‌شوند. از جمعیت بیش از ۸۳ میلیونی ایران، ۶ میلیون و ۸۹۸ هزار و ۲۱ نفر بالای ۶۰ سال هستند. خوزستان ۵.۸ درصد کل جمعیت کشور را دارد که انتظار می‌رود جمعیت بالای ۶۰ سال خوزستان، ۴۰۰ هزار و ۸۵ نفر باشد.

علوی ادامه داد: البته بر اساس سرشماری سال ۹۸، جمعیت بالای ۶۰ سال خوزستان ۱۹۸ هزار و ۷۴۴ نفر است که این مسائل نشان می‌دهد جمعیت سالمند خوزستان در مقایسه با متوسط کشوری پایین‌تر است.

وی بیان کرد: همچنین از کل جمعیت کشور ۶ میلیون و ۷۹۵ هزار و ۷۷۶ نفر کودک زیر ۵ سال هستند که انتظار می‌رود حدود ۳۹۴ هزار و ۱۵۵ کودک زیر ۵ سال در خوزستان داشته باشیم. طبق سرشماری سال ۹۸ بیش از ۵۳۳ هزار کودک زیر ۵ سال در خوزستان داریم که این موضوع نیز نشان می‌دهد جمعیت خوزستان در مقایسه با کل کشور جوان‌تر است.

تهدیدهای همه‌جانبه کرونا برای کودکان

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: کرونا تمام ابعاد زندگی را دستخوش تغییر کرده و سبک زندگی ما را تغییر داده است. کودکان هم از این تغییرات مصون نمانده‌اند و این تغییرات طبیعتاً به ضرر جامعه است. زمانی که به تغییر سبک زندگی نگاه می‌شود می‌بینیم که به دلیل این تغییرات باید در زمینه‌های مختلف، مواظب کودکان باشیم.

وی با اشاره به تهدیدهای کرونا برای کودکان، افزود: یک کودک به نشاط، شادی و تحرک نیاز دارد اما می‌بینیم به دلیل محدودیت‌های ناشی از کرونا، بازی و نشاط کودکان کاهش یافته است. مسائل روانی و استرس نیز در رفتار پدر و مادر ایجاد می‌شود و این مسائل، ریشه‌ای برای بدرفتاری‌هایی نسبت به کودکان می‌شوند بنابراین مشکلات و اختلالات روانی در این گروه سنی (کودکان) باید مورد توجه قرار بگیرد.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان تصریح کرد: یکی دیگر از مسائل و مشکلاتی که باعث می‌شود کرونا روی سبک زندگی اثرات منفی ایجاد کند، کم‌تحرکی کودکان است. کم‌تحرکی و چاقی کودکان می‌تواند مشکلات عدیده‌ای از نظر سلامت جسم برای آنها ایجاد کند.

وی گفت: یکی دیگر از مسائلی که کرونا می‌تواند ایجاد کند این است که کودکان به جای اینکه در مدارس و مهدکودک‌ها حضور داشته باشند در خانه می‌مانند و ممکن است حوادث خانگی برای آن‌ها افزایش یابد.

افزایش عفونت‌زایی ویروس کرونا

علوی با اشاره به وضعیت فعالیت کروناویروس بیان کرد: مطالعات نشان می‌دهد که میزان سرایت ویروس افزایش یافته است. در گذشته عنوان می‌شد که یک فرد آلوده سه تا چهار نفر را مبتلا می‌کند اما اکنون این رقم بسیار افزایش یافته است.

وی افزود: قبلا یکی دو نفر از اهل خانواده به کرونا مبتلا می‌شدند اما اکنون می‌بینیم برخی خانواده‌ها به صورت صددرصد مبتلا شده‌اند. در واقع، واگیری یا عفونت‌زایی ویروس افزایش یافته است.

کاهش متوسط سن مرگ و میر مبتلایان کرونا

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: تغییر دیگری که ما را نگران می‌کند، دامنه سنی مبتلایان است. در گذشته عنوان می‌شد که این  بیماری بیشتر افراد مسن را مبتلا می‌کند اما اکنون موارد متعددی از ابتلای کودکان را مشاهده می‌کنیم. آمار آموزش و پرورش و بسیاری از جاهای دیگر مواردی از ابتلای کودکان در پی بازگشایی مدارس را نشان می‌دهد.

وی گفت: متوسط سن مرگ و میر در مبتلایان کرونا نیز کاهش یافته است. در گذشته میانگین موارد مرگ و میر ناشی از کرونا، ۶۷ سال بود اما اکنون سن مرگ یک تا دو سال کاهش یافته و به حدود ۶۶ تا ۶۵ سال رسیده است و به تدریج موارد ابتلا و مرگ و میر گروه‌های سنی پایین‌تر را نیز داریم می‌بینیم.

با هر عطسه فرد مبتلا، مطمئناً کرونا می‌گیرید

علوی در خصوص دوره کمون علائم بالینی کرونا تصریح کرد: ممکن است ۲ تا ۲۴ روز و به طور متوسط ۱۴ روز پس از زمان مواجهه با فرد مبتلا تا زمان بروز علائم طول بکشد اما عموماً ۵ تا ۷ روز طول می‌کشد تا علائم بروز پیدا کند. اگر میزان آلودگی شدید باشد ممکن است پس از گذشت دو روز، علائم ابتلا به کرونا بروز پیدا کند.

وی ادامه داد: به طور مثال اگر فرد مبتلا در فاصله نزدیک با فرد دیگر عطسه کند مطمئناً بعد از دو سه روز فرد مبتلا می‌شود زیرا عطسه ۲۰۰ میلیون ویروس منتشر می‌کند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: هر چه میزان ویروس واردشده به بدن کمتر باشد دوره بروز علائم نیز طولانی‌تر خواهد شد. کسانی که ماسک استفاده می‌کنند حتی اگر قرار است آلوده شوند میزان کمی ویروس وارد بدن آنها می‌شود بنابراین ممکن است اکثر این افراد به صورت بدون علامت مبتلا شوند.

علائم بالینی کووید – ۱۹؛ از سردرد تا زجر تنفسی

وی با اشاره به علائم بالینی بیماری کووید – ۱۹ تصریح کرد: بیماری شامل سه فاز است. فاز نخست، فاز ویروسی که ناشی از فعالیت ویروس است، فاز دوم فاز التهابی که ناشی از فعالیت مواد التهابی در بدن است و فاز سوم، فاز بحرانی است. علائم بیماری از مرحله بیولوژیک آغاز می‌شود و ممکن است با گلودرد ساده، سردرد، درد عضلانی و یا خستگی ساده و علائم خفیف تا متوسط بروز پیدا کند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: در مرحله پیشرفت، ممکن است بیماری ریه و خارج از ریه را فرا بگیرد. درگیری دستگاه عصبی، مرکزی (سردرد شدید و حتی ورم مغز و خواب‌آلودگی و گیجی)، علائم، گوارشی (اسهال، استفراغ، تهوع، شکم‌درد)، علائم کاهش چشایی و بویایی و شنوایی، علائم قلبی و علائم کلیوی، جزو علائم خارج از ریه محسوب می‌شوند.

وی بیان کرد: علائم ریوی نیز شامل سرفه خفیف است و با پیشرفت بیماری به تدریج تنگی نفس، افزایش ضربان قلب و تعداد تنفس رخ می‌دهد. تا زمانی که تعداد تنفس در یک دقیقه کمتر از ۲۴ باشد، نگرانی ما کمتر است. زمانی که بیمار احساس تنگی نفس کند و اکسیژن بدن وی کاهش یابد، به مرحله هشدار رسیده است. این حالات در اثر  فاز التهابی رخ می‌دهد و حالت زجر تنفسی برای بیمار اتفاق می‌افتد.

کرونا، توجه سیستم درمان را از بیماران مزمن می‌گیرد

علوی گفت: پیک دوم بیماری در فصل پاییز و همزمان با بیماری‌های دیگر رخ داده است که ما را بیشتر نگران می‌کند. تاب‌آوری سیستم درمان حدی دارد و زمانی که موارد مراجعه و بیماری از تاب‌آوری سیستم درمان فراتر می‌رود اتفاقاتی می‌افتد که مشکلات زیادی را متوجه‌مان می‌کند.

وی افزود: با افزایش موارد بیماری، همه توجه سیستم درمان به کرونا مبذول می‌شود و در این شرایط، توجه به سایر بیماری‌ها افت پیدا می‌کند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: به طور مثال در پیک اول بیماری که بیمارستان رازی اهواز به بیماران مبتلا به کرونا اختصاص یافت، بخش‌های دیگر خدماتی ارائه ندادند.

وی تصریح کرد: در این شرایط، بیمارانی داریم که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند و باید مداوا شوند و اگر مراجعه نکنند، بیماری مزمن آن‌ها شدت پیدا می‌کند و گرفتار تبعات آن می‌شوند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: زمانی که این افراد در قرنطینه خانگی قرار می‌گیرند، مشکلات دیگری نیز دارند و ممکن است به دلیل بیماری خود به خوبی توصیه‌ها را متوجه نشوند یا فراموش کنند.

کرونا، مرگ و میر دیابتی‌ها را افزایش داده است

وی با اشاره به علت بالا رفتن میزان مرگ و میر در بیماران مبتلا به دیابت، گفت: در گذشته ۲۸ درصد موارد مرگ و میر مربوط به بیماری‌های قلبی و عروقی بود اما اکنون موارد مرگ و میر بیماران دیابت بالا رفته است زیرا این افراد در خانه هستند و به دلیل مراجعه نکردن به مراکز بهداشت، دیابت خود را کنترل نمی‌کنند.

علوی افزود: مراقبت نکردن و مصرف نکردن دارو در افراد مسن، بیماری زمینه‌ای را شعله‌ور می‌کند و زمانی که وضعیت از کنترل خارج شد و به کرونا هم مبتلا شوند، می‌تواند مشکلات خاصی ایجاد کند.

وضعیت غذایی خانوارها، هشداردهنده است

رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: از طرف دیگر کرونا بر اقتصاد مردم اثرات شگرفی برجا گذاشته و روی سبد غذایی خانوار اثر منفی گذاشته است.

وی افزود: وضعیت غذایی به حدی رسیده که هشداردهنده است.

ترس دنیا از پاندمی آنفلوآنزا

علوی گفت: در فصل پاییز آنفلوآنزا بروز پیدا می‌کند. دو نوع آنفلوآنزای فصلی و پاندمی (H۱N۱) داریم که اکثر جوامع دنیا، از آنفلوآنزای پاندمی می‌ترسند. همزمانی آنفلوآنزا و کرونا جای نگرانی دارد و ممکن است عفونت همزمان رخ دهد.

وی ادامه داد: آنفلوآنزای پاندمی هر ۱۰ سال یکبار رخ می‌دهد و قرار است امسال این آنفلوآنزا بروز پیدا کند اما طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، نکات بهداشتی که برای پیشگیری از کرونا انجام شده، علیه آنفلوآنزا مؤثر بوده است و تاکنون موردی از این بیماری در ایران گزارش نشده است که جای امیدواری است و امیدواریم کرونا خطری برای ما ایجاد نکند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: از طرف دیگر نباید به این احتمالات اعتماد کنیم و اقدام دیگری انجام ندهیم. به همین دلیل واکسیناسیون گروه‌های آسیب‌پذیر یعنی سالمندانی که در سرای سالمندان زندگی می‌کنند، پرسنل بیمارستانی و بهداشتی، بیماران خاص و زنان باردار انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه ما خود را برای مواجهه با آنفلوآنزا آماده کرده‌ایم، افزود: طبق برآورد اولیه در سطح کشور، ۱۶ میلیون دوز واکسن نیاز داریم و آنچه تاکنون وارد کشور شده ۱.۶ میلیون دوز بوده است که فعلا به این گروه‌ها اختصاص دارد.

هنوز برای تزریق واکسن آنفلوآنزا دیر نشده است

علوی در خصوص زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا گفت: بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهرماه است اما این مساله به شرایط اقلیمی و آب‌وهوایی نیز بستگی دارد. با توجه به گرما و شرایط اقلیمی خوزستان، برای تزریق واکسن آنفلوآنزا هنوز دیر نشده است.

وی افزود: باید توجه شود که آنفلوآنزا در چند موج بروز پیدا می‌کند بنابراین افرادی که موج اول را به سلامت گذراندند، می‌توانند در موج‌های بعدی واکسن را تزریق کنند.

وی با اشاره به فعالیت آزمایشگاه‌های خصوصی علاوه بر مراکز ۱۶ ساعته در زمینه انجام تست کرونا، بیان کرد: در حال حاضر علاوه بر آزمایشگاه‌های مراکز ۱۶ ساعته، پنج آزمایشگاه بخش خصوصی در حال انجام تست کرونا هستند که باید آمار را روزانه به ما اعلام کنند.

کم و زیاد محدودیت

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: در پیک اول، بیماری متناسب با تخت‌های بیمارستانی افزایش پیدا کرد. در پیک اول برخی روزها ۲۵۰ مورد بستری داشتیم اما حتی یک بیمار پشت درهای بیمارستان نماند اما باید توجه کنیم که سیستم درمان، تاب‌آوری خاصی دارد و نمی‌شود همه خانه‌ها را به بیمارستان تبدیل کرد و باید رعایت شود.

وی در خصوص اعمال محدودیت‌ها بیان کرد: در پیک اول بیماری، خوزستان پیشگام استان‌های دیگر در اعمال محدودیت‌ها بود و نخستین استانی بود که مرزهای ورودی شهر را بست و مدارس را تعطیل کرد اما پس از بازگشایی‌ها در فروردین‌ماه، اختیار تصمیم‌گیری برای اعمال محدودیت‌ها از استان‌ها گرفته شد و در آخرین ستاد ملی مقابله با کرونا مقرر شد، اگر قرار است محدودیتی اعمال شود استاندار تصمیمات را به مرکز منتقل کند و پس از بررسی وزارت کشور و وزارت بهداشت به درخواست رسیدگی شود تا در صورت نیاز، اجازه اعمال محدودیت داده شود.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفت: همه می‌دانیم که در وضعیت قرمز، اصناف کم‌خطر و بی‌خطر اجازه فعالیت دارند و فعالیت اصناف پرخطر باید با محدودیت باشد. به طور مثال رستوران‌ها باید به صورت بیرون‌بر فعالیت کنند و باشگاه‌ها تعطیل باشند.

وی افزود: در گذشته در این شرایط عنوان می‌کردیم که مدارس باید تعطیل شوند اما باز هم تصمیم‌گیری در خصوص فعالیت مدارس بر عهده ستاد ملی کرونا گذاشته شده است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به فعالیت رستوران‌ها تصریح کرد: در شرایط قرمز رستوران‌ها مجاز به فعالیت نیستند و باید به صورت بیرون‌بر فعالیت کنند بنابراین فعالیت آن‌ها غیرقانونی است و اکنون از نیروهای بهداشت محیط خواسته‌ایم که این مراکز را پلمب کنند. البته این بازدیدها باید با حضور اصناف، نیروی انتظامی، نماینده فرمانداری و نماینده دادستانی انجام شود.

طبق ارزیابی‌ها، وضعیت خوبی در مدارس وجود ندارد

علوی با اشاره به نحوه رسیدگی به بروز موارد کرونا در مدارس افزود: در صورتی که در یک کلاس درس، یک مورد مثبت مشاهده شود می‌توانیم بگوییم به مدت دو هفته کلاس غیرحضوری فعالیت کند اما اگر عفونت در بیش از یک کلاس رخ دهد باید مدرسه دو هفته غیرحضوری فعالیت کند.

وی بیان کرد: تعطیلی مدارس جزو اختیارات ما یا آموزش و پرورش نیست بنابراین انتظار محدودیت‌های آنچنانی مانند پیک اول نداریم و باید در سطح کشور در این زمینه تصمیم‌گیری شود. چهار پنج روز پیش نامه‌ای در خصوص اعمال محدودیت‌ها به استاندار خوزستان دادیم که مقرر شد این مسائل را پیگیری کند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه شدیدترین نظارت‌ها بر مدارس می‌شود، گفت: هرگونه تجمع در شرایط قرمز خطرناک است. ۵ هزار مدرسه در خوزستان فعالیت دارند و طبق ارزیابی‌ها، وضعیت خوبی در مدارس وجود ندارد.

وی افزود: نمی‌توانیم به صورت یکپارچه به مدارس نگاه کنیم زیرا ممکن است یک مدرسه در منطقه کیانپارس دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کند اما مدرسه‌ای که در مناطق حاشیه‌ای قرار دارد دستورالعمل‌های بهداشتی را خوب رعایت نکند.

علوی اظهار کرد: مجموع ارزیابی ما، عدم رضایت از وضعیت رعایت پروتکل‌ها در مدارس است.

وی بیان کرد: یک کودک بازیگوش است. زمانی که برخی بزرگسالان دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند چگونه انتظار داریم یک کودک دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کند؟ حتی اگر به ظاهر آمار و ارقام نشان‌دهنده رعایت پروتکل‌ها باشد اما این نکات رعایت نمی‌شود. پروتکل‌ها روی کاغذ نوشته می‌شود و انتظار داریم مردم رعایت کنند.

ادارات منتظر نظارت سفت و سخت‌تر باشند

رئیس مرکز بهداشت خوزستان ادامه داد: با وجود اینکه عنوان کردیم ورود افراد بدون ماسک در ادارات ممنوع است اما چند درصد مردم در ادارات این موارد را رعایت می‌کنند؟ مقرر شد بر اداراتی که رعایت نمی‌کنند نظارت سفت و سختی شود.

وی گفت: برای مسئولان اداراتی که رعایت نمی‌کنند در مرحله نخست اخطار، در مرحله دوم درج در پرونده و سوم انفصال از خدمت در نظر گرفته شده است که باید از این ظرفیت استفاده کنیم تا حداقل دستورالعمل‌ها در این اماکن رعایت شود. همچنین پیگیری تعیین مجازاتی برای افرادی که بیرون از منزل ماسک استفاده نمی‌کنند، انجام می‌شود.

عفونت از کوچه و خیابان، وارد خانه‌ها شده است

علوی با اشاره به شرایط کنونی جامعه با توجه به وضعیت قرمز بیان کرد: تمام دورهمی‌های خانوادگی دوباره برقرار شده است و عفونت از کوچه و خیابان، وارد خانه‌ها شده است بنابراین مردم باید بیشتر رعایت کنند.

وی عنوان کرد: در اوایل شیوع کرونا، همه از حمله این ویروس غافلگیر شدند. بسیاری از فعالیت‌ها تحت تأثیر این ویروس قرار گرفت و مقداری افت کرد. به طور مثال میزان بیماریابی بیماران اسهالی، نمونه‌گیری آب و فاضلاب، واکسیناسیون و مراقبت از بیماران زمینه‌ای و زنان باردار کاهش یافت. افت مراقبت از زنان باردار به علت درگیری ما با کرونا و همچنین ترس مردم از مراجعه به مراکز بود که سریع سیستم بهداشت کشور متوجه مسائل شد و نواقص برطرف شد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در این راستا مراکز مراقبت کرونا از سایر مراکز بهداشتی دیگر جدا شدند و ترس مردم فرو ریخت و مراجعات انجام شد و اکنون واکسیناسیون به حد قابل قبولی رسیده و مراقبت زنان باردار نیز بهتر شده است.

 

منبع: ایسنا