طرح “سرا”ظاهر زیبایی دارد. در نگاهی سطحی،رویایی به نظر می رسد. این طرح در حال تبدیل شدن به یکی از سرسراهای اصلاح طلبی برای ورود به قدرت است. اما اشکالات جدی بر آن وارد است و اگر اصلاحات مناسبی در آن صورت نگیرد نمای زیبای آن را دیر یا زود ویران خواهد کرد.

سالها پیش(حدود ۲۰ سال پیش) بحث پارلمان دانشجویی در اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان برای حضور و تقویت همه تفکرات موجود در دانشگاه ها ،بصورت جدی شکل گرفت. اما هیچ گاه فرصت عملیاتی شدن پیدا نکرد. توسعه همان نگاه می توانست تحت عنوان پارلمان اصلاحات موثرتر و کم نقص تر باشد . طرح سرا می تواند زمینه حرکت بسوی حکومت های الیگارشی را ایجاد کند.

به قول افلاطون ،می تواند صورت فاسد شده آریستوکراسی یا همان حکومت نخبگان را تولید کند. در واقع شکلی منحطّ از حکومت. آنگونه که حکومت توده بلواگر ،صورت فاسد شده دموکراسی است.

وقتی طرحی را بر ساختار و پی نامحکم ،بنا نهیم هر لحظه احتمال فروپاشی آن وجود دارد. فرض های اولیه قابل استخراج برای این طرح ،زیر ساخت احزاب می باشد که وضعیت آن در کشور ما مشخص است. در کشور ما ،احزاب از بنیه ای سست و نامطمئن برخوردارند.

مقدمه شکل گیری احزاب ،بر اساس واقعیت های موجود نیست و کارکرد آنها نیز نمودی از حزب واقعی نیست. مهم تر از همه،تمهیداتی نظیر تشکیل احزاب جدید برای دستیابی به اهداف کمی در طرح “سرا” از جمله اتهامات اولیه ای است که طرح را در مقام پاسخگویی قرار می دهد.

سابقه نه چندان موفق شورای هماهنگی اصلاح طلبان ،در دو انتخابات مهم اخیر(شوراهای شهر و مجلس شورای اسلامی) ضعف های اساسی موجود در شورای هماهنگی را که متاثر از فضای سیاسی کشور و نومیدی های سالهای اخیر شکل گرفته است ، بعنوان یک نیروی پیشران به سوی “سرا” قابل طرح می نماید.

اگر این فرض را بپذیریم باید اذعان کنیم که نقاط ضعف عمیق تری در بدنه تصمیم گیری جریان اصلاحات بوجود آمده است.و آن عدم توانایی در پاسخگویی به مطالبات مردم و بدنه اجتماعی اصلاح طلبان است.و البته تمام این اشکالات مستمر ناشی از یک تصمیم غلط اولیه است.

تا زمانی که اصلاح طلبی بر مبنای رویکرد سلبی در انتخابات عمل کند و شرایط شرکت در انتخابات بر همین منوال باشد ،در بر همین پاشنه خواهد چرخید و روز به روز نقاط ضعف مهمتری ایجاد و نمایان خواهد شد. درست است که شورای نگهبان حضور اصلاح طلبان را در انتخابات با محدودیت های جدی مواجه کرده است اما چه دلیلی دارد که بزرگان و تصمیم گیرندگان برای کم کردن روی حریف،از حداقل های موجود و حتی از ناشایستگانی در لیست های خود استفاده کنند که نه تنها مطالبات سیاسی و رویکردهای فکری آنها را در آینده تامین نخواهد کرد،بلکه آسیب های جدی به بدنه تصمیم گیری کشور،قوه تقنین و آینده مردم وارد خواهد کرد.

اصلاح طلبان یک بار برای همیشه باید طعم خوش احساس پیروزی در انتخابات را فدای اصلاحات واقعی نمایند و ایدئولوژی سیاسی خود را باز تعریف نمایند: کاهش رویکرد سلبی و توسعه رویکرد ایجابی در انتخابات و تصمیم گیری های مهم. رویکرد سلبی انفعال زاست و باعث فاصله گرفتن از اهداف می شود.حتی با گذشت زمان می تواند تغییرات ناخواسته و نامطلوب در اهداف ایجاد کند و در نهایت به استحاله منجر شود.

اصلاح طلبان باید بپذیرند اگر در حوزه ای نیروی توانمند و معتقد به اصلاح طلبی ،مطابق موازین و منشور های تعریف شده ،وجود ندارد ،عطایش را به لقایش ببخشند و انتخاب نهایی در آن منطقه را به بدنه اجتماعی اصلاح طلبان واگذار نمایند. با این نگاه ،نه عدول از اصول تعریف شده ایجاد خواهد شد و نه شورای هماهنگی ،ناچار به تولید پاسخ های تصنعی و توجیهات فلسفی خواهد شد و پایگاه اصلاح طلبی و بدنه اجتماعی اصلاح طلبان روز به روز تقویت خواهد شد.

چه نیازی بوده است که با سفارش یک یا دونفر در فلان شهرستان ،کاندیدایی در لیست امید قرار بگیرد که نه با آیین اصلاح طلبی موانستی داشته و نه نیروی توانمند و شایسته ای بوده و حتی ممکن است اشتهار به سوءاستفاده از فرصت ها را نیز داشته باشد؟آنچه اتفاق افتاد رشد مدعیان اصلاح طلبی و لابیگران اقتصادی در پرتو فعالیت های سیاسی بوده است که تا حدود زیادی چهره اصلاح طلبانی که زمانی خیلی کمتر متهم به فسادهای اقتصادی بودند را خدشه دار کند.

طرح سرا بیشتر از آنکه جذابیت های شبیه ظاهر خود داشته باشد بیشتر بدنبال پیدا کردن شرکای بیشتر برای پاسخگویی های احتمالی در آینده است. وقتی از پیش شرط های مهم ورودی به سرسرای اصلاح طلبان احزابی است که خلق الساعه قابل تولید هستند، اعتماد به این “سرا” را با چالش جدی مواجه می کند. هر چند در “سرا”ی پیشنهادی نقاط خیلی خوب و روشنی وجود دارد اما بهتر آن است که قبل از هر سرا و سرسرای ورودی ، اندیشه و نگاه به انتخابات تغییر کند و ماندن در قدرت و پیروزی در انتخابات مختلف به هر قیمتی ،اندکی تعدیل شود. هر حوزه ای که گزینه واقعی وجود ندارد از خیر آن بگذرند که به شرهای بعدی اش مبتلا نشوند!